Stanislav Rzhitsky (42 tuổi) bị bắn chết khi đang chạy bộ thể dục sáng sớm Thứ Hai (10/7) tại thành phố Krasnodar, miền Nam nước Nga, bởi một sát thủ lạ mặt. Ông từng làm sỹ quan trong đội tàu ngầm ở Biển Đen. Địa chỉ, hình ảnh, cùng thông tin chi tiết cá nhân của Rzhitsky đã xuất hiện trên website Myrotvorets của Ukraine —một loại sổ đen thành lập từ 2014 nay chứa tên gần 200.000 người mà nhóm Myrotvorets cho vào danh sách kẻ thù của Kyiv với các cấp độ khác nhau— theo Reuters, CNN, và BBC báo cáo. Sớm Thứ Ba, dòng chữ màu máu “đã thanh lý” xuất hiện đè lên ảnh của Rzhitsky trên danh sách. Phía Nga tuyên bố đã bắt giữ Serhiy Denysenko, nghi phạm người Ukraine (64 tuổi), và nhìn nhận đây là hành động “khủng bố” do chính quyền Kyiv hậu thuẫn. Chi tiết đường chạy bộ cùng thời gian có thể đã bị sát thủ trộm lấy từ ứng dụng Strava, một chương trình khá phổ biến của những người chạy bộ.
“Cuộc điều tra đã được giao cho bộ phận số 1 đối với các trường hợp rất quan trọng tại văn phòng khu vực của Ủy ban Điều tra Nga,” hãng tin Nga TASS dẫn lời tuyên bố của Ủy ban Điều tra của nhà nước Nga khi thông báo xác chết của ông Stanislav Rzhitsky được tìm thấy với những lỗ đạn gần Phố Beregovaya vào sáng Thứ Hai.
Ủy ban cho hay hôm Thứ Ba họ đã bắt giữ nghi phạm Serhiy Denysenko. Ông ta bị phát hiện sở hữu một khẩu súng lục và ống giảm thanh. Ủy ban đã công bố một đoạn video trong đó có cảnh các nhân viên an ninh xông vào một ngôi nhà và bắt giữ một người đàn ông chỉ mặc quần đùi.
Một số kênh trên mạng xã hội của Nga tuyên bố ông Denysenko là cựu lãnh đạo của Liên đoàn Karate Ukraine.
Cơ quan tình báo quân sự GUR của Ukraine đã công bố chi tiết về vụ giết người trên website của mình, mặc dù không chính thức nhận trách nhiệm vụ ám sát, và cũng không giải thích làm thế nào họ có được thông tin.
“Người lái tàu ngầm đang chạy bộ trong công viên ‘Kỷ niệm 30 năm Chiến thắng’ ở Krasnodar. Khoảng 6h sáng, ông ta bị bắn 7 phát bằng khẩu súng lục Makarov. Vì vết thương do đạn bắn, Rzhitsky đã chết ngay tại chỗ”, theo tuyên bố cơ quan tình báo quân đội Ukraine. “Do trời mưa to, công viên vắng vẻ nên không có nhân chứng nào có thể cung cấp thông tin chi tiết hoặc xác định danh tính kẻ tấn công.”
Baza, một kênh Telegram của Nga có liên kết với các dịch vụ an ninh, tin rằng sát thủ đã theo dõi các chuyển động của ông Rzhitsky bằng cách lấy thông tin từ Strava, một ứng dụng phổ biến trong những người chạy bộ.
Một phân tích của BBC về hồ sơ của thuyền trưởng Rzhitsky —phần thông tin công khai— cho thấy ông thường xuyên chạy bộ ở nơi ông ta được cho là đã bị giết. Phân tích khuôn mặt do BBC thực hiện đã xác nhận hồ sơ này thuộc về ông Rzhitsky.
Một cơ quan truyền thông của Nga, Tsargrad, cho hay sát thủ “đã lên kế hoạch giết người cẩn thận đến mức thời điểm xảy ra vụ tấn công không xuất hiện trên bất kỳ camera CCTV nào.”
“Sát thủ đợi ở công viên gần khu liên hợp thể thao ‘Olympus’, nơi Rzhitsky thường chạy bộ buổi sáng. Người đàn ông tử vong tại chỗ”. Hồ sơ Strava đứng tên Rzhitsky cho thấy ông cũng từng đạp xe ở Sevastopol vào năm 2014, nơi đóng quân của Hạm đội Biển Đen của Nga.
Truyền thông nhà nước Nga cho hay ông Rzhitsky là phó trưởng ban huy động quân sự của thành phố và trước đó đã chỉ huy tàu ngầm “Krasnodar” ở Biển Đen.
Tài khoản của Ukraine trên Twitter tường thuật cái chết của ông Rzhitsky kèm theo ‘tội danh’ khiến ông bị ám sát.
💪🔥В Краснодаре застрелен капитан 2-го ранга Станислав Ржицкий – он являлся командиром подводной лодки 🇷🇺"Краснодар", с которой оккупанты запускали "Калибры" по территории Украины
— Диалог.UA (@Dialog_UA) July 10, 2023
Его подкараулил около спорткомплекса b выстрелил sчетыре раза в спину и грудь pic.twitter.com/wACHELcPO5
Một kênh Telegram được sử dụng bởi những người theo đảng phái thân Ukraine tự phong, những người đã tuyên bố thực hiện hàng trăm cuộc tấn công phá hoại bên trong nước Nga, tuyên bố —mà không có bằng chứng— rằng ông Rzhitsky bị nghi ngờ có liên quan đến một cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình phóng từ tàu ngầm vào tháng 7/2022. Theo các cáo buộc của truyền thông Ukraine, thì lần tấn công đó khiến ít nhất 28 người thiệt mạng, trong đó có 3 trẻ em, ở thành phố Vinnytsia của Ukraina.
Nhưng Baza dẫn lời của gia đình Rzhitsky nói rằng ông “không tham gia” vào cuộc chiến ở Ukraine “theo bất kỳ hình thức nào” vì đã nộp đơn xuất ngũ vào tháng 12/2021, trước khi chiến tranh nổ ra vào tháng 2/2022. Cha của Rzhitsky nói rằng ông đã ở Sevastopol trong thời gian bị chờ chính thức xuất ngũ vào tháng 8/2022, nhưng không hề đi biển.
Website Myrotvorets
Các trang của website mang cái tên Myrotvorets (người bảo vệ hòa bình) này chứa đầy các hình ảnh chết chóc khủng bố. Nó được lập ra năm 2014 bởi chính khách Ukraine Georgy Tuka như một website tư nhân, chứa danh sách những người mà họ cho là “có hành vi mang dấu hiệu phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia, hòa bình, an ninh con người và luật pháp quốc tế của Ukraine.”
Với bối cảnh chiến tranh Donbas bên kia sông Dnepr và bán đảo Crimea sáp nhập vào Liên bang Nga sau cuộc đảo chính Maidan 2014, website này bắt đầu với danh sách khoảng 4.500 người vào tháng 10/2014. Trong đó chủ yếu là những người Ukraine mà website cho là phản bội lại chính quyền Kyiv, phản bội lại Ukraine.
Theo con số ngày 23/8/2019, danh sách đã lên tới 187.000 người, trong đó rất nhiều người là thường dân ở bán đảo Crimea.
Các báo cáo cho thấy hải quan Ukraine có tham khảo danh sách đen này để chặn những người nhập cảnh vào Ukraine.
Bị cho vào danh sách này nhiều khi chỉ đơn thuần là vì một lời phát biểu không khớp với quan điểm của Myrotvorets.
Chính khách của Đức Gerhard Schröder bị đưa vào danh sách này sau khi ông nói việc sáp nhập Crimea là “một thực tế mà một ngày nào đó sẽ được công nhận.”
Vào tháng 4/2015, Myrotvorets đã công bố địa chỉ nhà của nhà văn Ukraine Oles Buzina và cựu Nghị sĩ Quốc hội Ukraine Oleg Kalashnikov. Chỉ vài ngày sau đó họ đã bị ám sát.
Vào tháng 9/2018, nhóm Myrotvorets đã viết trên Facebook rằng cơ sở dữ liệu của họ bao gồm các cư dân của Tỉnh Zakarpattia đã tước quốc tịch Hungary một cách bất hợp pháp. Sau hai tuần làm việc tại Zakarpattia Oblast, cơ sở dữ liệu đã nắm giữ hơn 300 tên của các quan chức Ukraine và ủy viên hội đồng địa phương từ tỉnh này có hộ chiếu Hungary. Vào ngày 11/10/2018, Bộ trưởng Ngoại giao Hungary Péter Szijjártó cho biết, “Thật dối trá khi cho rằng nhà nước Ukraine không liên quan gì đến trang web liệt kê những người bị nghi ngờ mang hai quốc tịch Ukraine-Hung,” và tuyên bố rằng Tổng thống Petro Poroshenko “đã đồng ý với chiến dịch thù địch nhằm tăng sự nổi tiếng của ông ấy.”
Sau khi chiến tranh Ukraine nổ ra tháng 2/2022, Myrotvorets đã thêm tên Viktor Orbán (Thủ tướng Hungary) và Zoran Milanović (Tổng thống Croatia) vào danh sách “kẻ thù của Ukraine”. Cả hai đều bày tỏ quan điểm mà nhóm Myrotvorets cho là thân Nga.
Vào ngày 27/5/2022, Myrotvorets đã thêm cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ Henry Kissinger sau khi ông này phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, đề xuất rằng đối kháng hoàn toàn với Nga đe dọa sự ổn định ở châu Âu. Website cũng cáo buộc ông Kissinger truyền bá “luận điệu của phát xít Nga” và hành động như một “kẻ đồng lõa với tội ác của chính quyền Nga đối với Ukraine và công dân của nước này”.
Oleksii Arestovych, Cố vấn cao cấp của Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine cũng bị đưa vào danh sách từ năm 2022. Ông Arestovych từ chức sau khi lỡ nói lộ rằng tòa nhà chung cư ở thành phố Dnipro bị đánh sập là do tên lửa Nga vốn nhắm vào cơ sở quân sự của Ukraine gần đó nhưng bị tên lửa phòng không Ukraine bắn trúng. Ông cũng có những phát ngôn không phù hợp với quan điểm của chính quyền Kyiv.
Ít nhất hai nhân vật Nga ủng hộ chiến tranh khác trong danh sách đen của Myrotvorets đã bị ám sát bên trong nước Nga: Các vụ đánh bom đã giết chết nhà báo Darya Dugina vào tháng 8 năm ngoái và blogger chiến tranh Vladlen Tatarsky vào tháng 4 năm nay.
Trong cả 2 vụ đó, Nga đã đổ lỗi cho Ukraine về các cuộc tấn công. Kyiv đã phủ nhận có liên quan, và tuyên bố rằng các cuộc tấn công là kết quả của các đấu đá nội bộ bên trong Nga.
Nhật Tân